Bao gồm một nhóm rối loạn chức năng đường tiêu hóa mạn tính, hay tái phát.

Không có rối loạn về cấu trúc và sinh hóa.

Được gọi dưới nhiều thuật ngữ khác nhau như hội chứng đại tràng kích thích, bệnh đại tràng co thắt, bệnh đại tràng chức năng….

Hội chứng gây “nản lòng” cả bệnh nhân và thầy thuốc.

1. Chẩn đoán hội chứng ruột kích thích

1.1. Lâm sàng

a. Triệu chứng tại đường tiêu hóa

Tiêu chuẩn ROME III:

– Triệu chứng đau bụng hoặc khó chịu vùng bụng ít nhất 3 ngày mỗi tháng, qua 3 tháng, phối hợp với 2 hoặc 3 các triệu chứng sau:

+ Giảm khi đi cầu.

+ Kết hợp với thay đổi số lần đi cầu.

+ Thay đổi hình dạng phân.

– Có > 2 triệu chứng sau đây:

+ Bất thường về số lần đi cầu (> 3 lần/ ngày hoặc <3 lần/ tuần).

+ Bất thường về hình dạng phân (phân cứng lổn nhổn hay phân nhão, lỏng, phân có nhầy).

+ Bất thường khi đi cầu: mót, rặn hay cảm giác không tống hết phân.

+ Đầy hơi hay cảm giác tức bụng.

b. Các triệu chứng ngoài đường tiêu hóa

Có thể gặp:

– Tiết niệu: tiểu khó, tiểu gấp.

– Phụ khoa: rối loạn kinh nguyệt.

– Cơ: đau cơ, đau lưng.

– Thần kinh – cảm giác: nhức đầu, dị cảm, mất ngủ, rối loạn vị giác, trầm cảm.

– Tim mạch: mệt mỏi, hồi hộp, đau ngực, nóng bùng mặt, chóng mặt.

– Hô hấp: hen phế quản.

1.2. Cận lâm sàng

– Công thức máu, VSS, đường huyết, các dấu ấn ung thư, xét nghiệm phân…và các xét nghiệm cần thiết khác.

– Siêu âm bụng, X quang đại tràng, nội soi đại trực tràng, các kỹ thuật chuyên sâu về chẩn đoán hình ảnh…

2. ĐIỀU TRỊ

2.1 Y học hiện đại

a. Thuốc điều trị tiêu chảy

– Thuốc chống tiêu chảy: Imodium, Diarsed, Questran.

– Thuốc bảo vệ niêm mạc ruột: Smecta, Actapulgite,. Bismuth…

– Vi khuẩn thay thế: Antibio, Lacteol, Enterogermina.

b. Thuốc điều trị táo bón: Không nên lạm dụng và dùng kéo dài.

c. Thuốc chống co thắt điều trị đau bụng và chướng bụng

– Thuốc kháng Cholinergic: Atropin, Buscopan…

– Thuốc chống co thắt hướng cơ trơn: Sapmaverin, Meteospasmyl, Buspatalin…

d. Nhóm thuốc triển vọng mới tác dụng trên thụ thể 5-HT: Alosetron, cilansetron, Prucalopide, tegasesod…

e. Thuốc lo âu, an thần: Diazepam hoặc Sulpiride 50mg.

2. 2 Y học cổ truyền

Tại Đơn vị du lịch y tế, Bệnh viện Y học cổ truyền Đà Nẵng, ngoài phương pháp dùng thuốc (Tùy theo thể bệnh có các bài thuốc hoặc các vị thuốc nam điều trị phù hợp) và châm cứu còn có các phương pháp sau:

– Nhu châm

– Xoa bóp bấm huyệt kết hợp chườm thuốc y học cổ truyền: chườm ấm trực tiếp lên vùng hạ vị, quanh rốn.

– Hỏa trị liệu (Hỏa long cứu)

– Khí công dưỡng sinh: Tập luyện thở 4 thời, luyện thư giãn.